Uyarlanmış beden eğitimi ve spor uygulamalarının entelektüel yetersizliği olan çocuklarda motor performans, fiziksel uygunluk ve öğretmen görüşleri üzerine bir karma yöntem araştırması

Abstract

Bu çalışmada, uyarlanmış beden eğitimi ve spor uygulamalarının entelektüel yetersizliği olan çocuklarda motor performans, fiziksel uygunluk ve öğretmen görüşlerinin hem nicel hem de nitel düzeylerini bir karma yöntem araştırması ile incelemek amaçlanmıştır. Çalışmada, gerçek deneysel desenlerden ön test-son test kontrol gruplu seçkisiz desen uygun görülüp, nitel veri edinme yöntemlerinden ise durum çalışması araştırma deseninin veri toplama araçlarından yarı yapılandırılmış görüşmeler kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini, Ağrı/Patnos Özel Eğitim Uygulama Merkezinde eğitim alan 12'si kız,15'i erkek olmak üzere toplam 27 orta düzey entelektüel yetersizliğe sahip öğrenci oluşturmaktadır. Örneklem grubunu ise aynı kurumda eğitim alan 4 kız ve 6 erkek deney grubu, 4 kız ve 6 erkek kontrol grubu olmak üzere toplam 20 EY'li olan öğrenci oluşturmaktadır. Çalışmada, deney grubuna 24 hafta boyunca uyarlanmış beden eğitimi ve spor uygulamaları programı uygulanmış, kontrol grubu ise sadece ilk ve son testlere dâhil edilmişlerdir. Katılımcıların fiziksel uygunluk parametreleri uygulama öncesi ve sonrası ölçülerek, istatiksel farklılıklar gözlemlenmiştir. Araştırmanın istatiksel analizlerinde SPSS 22.0 paket programından yararlanılmış, katılımcıların araştırma evrelerindeki puanlarının bağımsız olarak karşılaştırılmasında Mann-Withney U testi, bağımlı karşılaştırmalarda ise Wilcoxon İşaretli Sıralar testi kullanılmıştır. Analizlerin sonucunda EY'li olan bireylerin fiziksel uygunluk parametrelerinden dikey sıçrama, öne sıçrama, düz mekik ve şınav değişkenlerinde istatiksel olarak olumlu yönde anlamlı farklılık tespit edilirken (p<0.05), sağ el kavrama kuvveti, sol el kavrama kuvveti, sırt bacak kuvveti değişkenlerinde istatiksel olarak anlamlı farklılık tespit edilememiştir (p>0.05). Analiz sonuçlarına bakıldığında, deney grubunun motor performans ortalama puanlarında artış gözlemlenmiştir. Nitel sonuçlar incelendiğinde, öğretmen görüşmelerinden; Öğretmen Gözünden - Oyun, Spor ve Fiziki Etkinliklere Katılım - Uyarlanmış Beden Eğitimine Bakış ana - Gelişimselliğe Katkı, Tutumlar ve Uyarlanmış Beden Eğitimi Kazanımları ana temaları oluşturmaktadır. Sonuç olarak, 24 haftalık serbest zaman aktivitelerinin Entelektüel yetersizliği olan bireylerde motor yeterliklerini ve fiziksel uygunluklarını geliştirdiği görülmüştür. Öğretmenlerin EY'li olan bireylerde uyarlanmış beden eğitimi ve spor uygulamasının sosyalleşme becerilerine katkısının olduğunu, kendilerini keşfettirdiği ve dikkatlerini geliştirdiğini düşündüklerini söyleyebiliriz. Anahtar Kelimeler: Entelektüel Yetersizlik, Uyarlanmış Beden Eğitimi, Fiziksel Uygunluk, Karma Yöntem

The purpose of this study was aimed to examine both the quantitative and qualitative levels of adapted physical education and sports practices in children with intellectual disabilities on motor performance, physical fitness and teachers' opinions, with a mixed methods research. In this research, among real experimental designs, it was approved to use the randomized pre-test and post-test control group design and and semi-structured interviews, one of the data collection tools of the case study research design, were used among the qualitative data acquisition methods. In this research, the study group consists of 27 students, studying at Ağrı/Patnos Special Education Application Center, with moderate intellectual disabilities. 12 of students are girls and 15 of them are boys. The sample group consists of 20 students, studying at the same institution, with intellectual disabilities. 4 girls and 6 boys are in the experimental group and 4 girls and 6 boys are in the control group. In this research, adapted physical education and sports practices program were applied to the experimental group for 24 weeks, and control group was included only in the pre and post tests. The physical fitness parameters of the participants were measured before and after the application and statistical differences were observed. SPSS 22.0 package program was used in the statistical analysis of the research. Mann-Withney U test was used for comparing participants' scores as independent in the research phases and Wilcoxon Signed Rank-test was used for dependent comparisons. After the analysis, a statistically significant positive difference was found in the vertical jump, forward jump, push-up, and sit-up parameters of individuals with ID, while no statistically significant difference was found in the right hand grip strength, left hand grip strength, and back leg strength parameters (p>0.05). Upon reviewing the analysis results, an increase in motor performance average scores was observed in the experimental group. From teacher interviews, the main themes include Participation in Games, Sports, and Physical Activities from the Teacher's Perspective - Viewing Adapted Physical Education - Contribution to Developmental Skills, Attitudes, and Adapted Physical Education Achievements. In conclusion, it was observed that 24 weeks of leisure time activities improved motor skills and physical fitness in individuals with ID. Teachers believe that adapted physical education and sports programs contribute to social skills development, self-discovery, and attention enhancement in individuals with ID. Key Words: Intellectual Disability, Adapted Physical Education, Physical Fitness, Mixed Method