Beden eğitimi ve diğer meslek öğretmenlerinin psikolojik esneklik, psikolojik iyi oluş ve mesleki kaygı düzeylerinin incelenmesi

Abstract

Çalışmada beden eğitimi ve diğer meslek öğretmenlerinin psikolojik esneklik, psikolojik iyi oluş ve mesleki kaygı düzeylerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Betimsel tarama modelinin kullanıldığı araştırmada 2023-2024 yılları arasında Diyarbakır İl Millî Eğitim Müdürlüğü'ne ve/veya bağlı özel okullarda faal olarak görev alan 283' ü erkek 112' si kadın olmak üzere toplam 395 öğretmen katılmıştır. Araştırmada verilerin elde edilmesinde; araştırmacı tarafından geliştirilen dokuz maddelik "Tanılayıcı Bilgi Formu", Köklükaya ve Yıldırım (2016) tarafından geliştirilen "Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Kaygı Ölçeği", Francis, Dawson ve Golijani-Moghaddam (2016) tarafından geliştirilen Karakuş ve Akbay (2020) tarafından Türk kültürüne uyarlama çalışmaları yapılan "Psikolojik Esneklik Ölçeği" ve Diener ark. (2009) tarafından geliştirilen Türkçe'ye uyarlanışı ve geçerlilik-güvenirlik çalışması Telef B. (2011; 2013) tarafından yapılan "Psikolojik İyi Oluş Ölçeği" kullanılmıştır. Verilerin çarpıklık ve basıklık değerlerin normal dağım göstermesi sebebiyle parametrik testlerler uygulanmıştır. Araştırmanın analizleri sonucunda beden eğitimi ve diğer meslek öğretmenlerin araştırma ölçeklerinden: psikolojik iyi oluş için öğretmen branşı, gelir ve eğitim düzeyi; psikolojik esneklik için eğitim düzeyi; öğretmenlik mesleğine yönelik kaygı için ise kıdem yılı, kariyer basamağı ve eğitim düzeyi değişkenleri açısından farklılık anlamlı bulunmuştur. Yapılan ilişki analizi sonucunda; öğretmenlerin mesleğe yönelik kaygı düzeyleri ile psikolojik esneklik düzeyi arasında negatif yönlü orta düzeyde: mesleğe yönelik kaygı ile psikolojik iyi oluş düzeyi arasında negatif yönlü zayıf düzeyde; psikolojik iyi oluş ile psikolojik esneklik arasında pozitif yönlü orta düzeyde ilişki tespit edilmiştir. Sonuç olarak beden eğitimi öğretmenlerinin diğer meslek grubu öğretmenlere göre psiolojik iyi oluş düzeyleri açısından anlamlı derecede lehine farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca öğretmenlerin mesleğe yönelik kaygı düzeyleri, psikolojik iyi oluş ve psikolojik esneklik düzeyleri ile negatif yönlü anlamlı düzeyde ilişkili olduğu tespit edilmiştir.The aim of the study was to examine the psychological flexibility, psychological well-being and professional anxiety levels of physical education and other vocational teachers. In the research where the descriptive survey model was used, a total of 395 teachers, 283 of whom were men and 112 of whom were actively working in Diyarbakır Provincial Directorate of National Education and/or affiliated private schools, participated in the study between 2023-2024. In obtaining data in the research; The nine-item "Diagnostic Information Form" developed by the researcher, the "Anxiety Scale for the Teaching Profession" developed by Köklükaya and Yıldırım (2016), the adaptation studies to Turkish culture by Karakuş and Akbay (2020) developed by Francis, Dawson and Golijani-Moghaddam (2016). "Psychological Flexibility Scale" and "Psychological Well-Being Scale", developed by Diener et al., (2009) and adapted to Turkish and whose validity-reliability study was conducted by Telef B. (2011; 2013), were used. Parametric tests were applied because the skewness and kurtosis values of the data showed normal distribution. As a result of the analysis of the research, from the research scales of physical education and other profession teachers: teacher branch, income and education level for psychological well-being; level of education for psychological flexibility; For anxiety about the teaching profession, the difference was found to be significant in terms of years of experience, career stage and education level variables. As a result of the relationship analysis; There is a moderate negative level between teachers' anxiety levels towards the profession and their level of psychological flexibility; a weak negative level between the level of professional anxiety and psychological well-being; A moderate positive relationship was detected between psychological well-being and psychological flexibility. As a result, it was concluded that physical education teachers differ significantly in favor of other professional group teachers in terms of their psychological well-being levels. In addition, it was determined that teachers' anxiety levels towards the profession were significantly negatively related to their psychological well-being and psychological flexibility levels.