BRICS-MT ÜLKELERİNDE KRONİK HASTALIK MORTALİTE HIZLARI: BOX-JENKİNS METODU İLE GELECEK PROJEKSİYONU

dc.contributor.authorYetim, Birol
dc.date.accessioned2025-10-03T08:54:39Z
dc.date.available2025-10-03T08:54:39Z
dc.date.issued2025
dc.departmentMuş Alparslan Üniversitesien_US
dc.description.abstractSon yıllarda kronik hastalıklar dünya genelinde önemli sağlık sorunlarından biri olarak ön plana çıkmaktadır. Çünkü bu hastalıklar nedeni ile her yıl milyonlarca insan hayatını kaybetmektedir. Ancak kronik hastalık ölümlerinin gelecek seyri net değildir. Bu nedenle, bu çalışmada BRICS-MT ülkelerinde her 100 bin kişiye düşen ölüm sayılarının 2035 yılına kadar tahmin edilmesi amaçlanmaktadır. Çalışma amacına ulaşabilmek için Institute for Health Metrics and Evaluation tarafından yayımlanan ölüm hızları istatistikleri dikkate alınmıştır. Verilerin analizinde ise 1970 yılında Box ve Jenkins tarafından zamansal veri analizleri için geliştirilen ARIMA kullanılmıştır. Çalışma sonucunda BRICS-MT ülkelerinde kronik hastalık ölümlerin önümüzdeki yıllarda da artarak devam edeceği belirlenmiştir. Özellikle Çin, Brezilya ve Meksika’da daha büyük artışlar olacağı tespit edilmiştir. Türkiye ve Güney Afrika için ise artışların daha sınırlı olacağı öngörülmektedir. Kronik hastalıkların toplum sağlığı ve sistem üzerindeki olumsuz etkilerini ortadan kaldırabilmek için ise eylem planlarının hazırlanması ve kronik hastalıklarla topyekûn mücadele edilmesi gerekmektediren_US
dc.identifier.doi10.16953/deusosbil.1527683
dc.identifier.endpage359en_US
dc.identifier.issn1302-3284
dc.identifier.issn1308-0911
dc.identifier.issue1en_US
dc.identifier.startpage346en_US
dc.identifier.trdizinid1306081
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.16953/deusosbil.1527683
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/1306081
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12639/7324
dc.identifier.volume27en_US
dc.indekslendigikaynakTR-Dizinen_US
dc.indekslendigikaynakTR-Dizin
dc.institutionauthorYetim, Birol
dc.language.isotr
dc.relation.ispartofDokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisien_US
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanıen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.snmzKA_TR_20251003
dc.subjectMortalite ARIMA, BRICS-MT, Gelecek Projeksiyonu.en_US
dc.titleBRICS-MT ÜLKELERİNDE KRONİK HASTALIK MORTALİTE HIZLARI: BOX-JENKİNS METODU İLE GELECEK PROJEKSİYONUen_US
dc.typeArticle

Dosyalar

Orijinal paket

Listeleniyor 1 - 1 / 1
Yükleniyor...
Küçük Resim
İsim:
7324.pdf
Boyut:
504.24 KB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Açıklama:
Tam Metin / Full Text