MERHAMET VE HUKUK ARASINDA: "REIS BEY"

Abstract

Necip Fazil Kisakürek, Reis Bey tiyatrosunda esitlik vaadindeki hukuk ile “münferitlik unsurunu” vaadindeki adaleti, merhamet üzerinden karsilastirir. Eldeki delillere göre yönünü belirleyen hukuk, bilinçli ya da bilinçsiz çogu zaman adaletten uzaklasir. Nitekim eserin baskarakteri Reis Bey, somut delillere bagli kalmak hususunda herhangi bir taviz vermez. Bunun sonucunda da yanlis karar verir. Bu durum, hakikatin merhamet üzerinden görülebilecegini açik etmedir. Esitlik vaadinde olan hukukun da merhamete olan ihtiyacini gösterir. Necip Fazil, hukuk ile adalet arasindaki gerilimi, merhamet üzerinden asmaya çabalar. Ona göre merhamet, kisinin daima kendini suçlu görmesine dogru bir egilimi ortaya çikarir. Böylece muhatabin hakli çikabilme ihtimali gündeme gelir. Her ne kadar muhataba karsi kosulsuz merhamet duyma bir ütopya olarak görülse de bunun muhatabi anlamak noktasinda bir duyarliliga yol açtigi da görmezden gelinemez. Necip Fazil’in bu eseriyle hukuk içinde merhamete alan açma çabasinda oldugu söylenebilir.