KÜRESELLESME BAGLAMINDA ISLAM’IN YENI SIVIL TOPLUM SÖYLEMI ve INSANI YARDIM VAKFI IHH

Abstract

Küresellesmeyle birlikte ulus-devlet yapisinda gerçeklesen degisimler, iletisim ve haberlesmenin sagladigi imkânlar, devleti siyasî mekanizmada tek aktör ol-maktan çikarmistir. Bu degisim ve imkânlar, sivil toplumun etki alaninin genis-lemesine ve öncesinde ulusal düzlemde varligini devam ettiren bu yapilanmanin artik küresel çapta da kendisine yeni ve etkin bir alan açmasina neden olmustur. Islam’da sivil toplum anlayisinin sorgulandigi bu makalede, sivil toplumun Is-lam düsüncesinde ve toplumlarinda varligina iliskin tartismalara yer verilmekle birlikte, Islamî söylemde sivil toplum algisinin Bati düsüncesindeki - simdiki an-lamda kullanilan - sivil toplum anlayisindan daha önce de var oldugunu ve fa-kat Bati’daki gelisiminden çok daha farkli mecralarda gelistigi vurgulanmak-tadir. Islam ve sivil toplum iliskisinde Osmanli dönemi üzerinden yapilan tartismalarin, baslangicini Osmanli döneminden degil de Hz. Peygamber döneminden itibaren baslatilmasi gerektigi üzerinde durulmaktadir. Ayrica tarihsel süreçte Islam’in sivil toplum söylemleri tartisilarak küresel bir sivil toplum örgütü olan IHH’nin (Insani Hak ve Hürriyetler Vakfi) uluslararasi düzlemde yürüttügü sivil toplum politikasi üzerinden Islam’in yeni sivil toplum söylemi olusturulmaya çalisilmaktadir.