İlkokulda çevre sorunları konulu çalışmaların analizi: Bir meta-sentez çalışması

Abstract

Bu araştırmada ilkokulda çevre sorunları konularına ilişkin araştırmalar analiz edilerek mevcut durumun izahı amaçlanmıştır. Araştırma, nitel verilerin irdelenerek değerlendirilmesinin temel alındığı, çalışmaların nitel yaklaşımla ele alınıp sonuçlarının derinlemesine incelenerek benzer ve farklı yönlerinin ortaya konulduğu meta-sentez çalışmasıdır. Araştırmaya 2003-2023 yılları arasında yayımlanan çalışmalar dahil edilmiştir. Araştırmanın çalışma gruplarına ilişkin sonuçları incelendiğinde birey odaklı çalışmaların frekansının yüksek olduğu ve en çok çalışmanın 4. sınıf öğrencileri ile yapıldığı görülmüştür. Araştırmanın konu alanlarına yönelik sonuçlar incelendiğinde çevre sorunlarına yönelik algı, görüş temalarının ön planda olduğu ilkokul öğretim programlarının ihmal edildiği görülmüştür. Çalışmalarda en sık kullanılan veri analizinin içerik analizi yöntemi olduğu görülürken güvenirliğin sağlanması için en sık başvurulan yöntemlerin süreç detaylandırma ve uzman görüşüne başvurma olduğu görülmüştür. Ayrıca ilkokulda çevre sorunları konulu nitel çalışmalarda en çok tarama, durum çalışması ve fenomenolojinin tercih edildiği görülmüştür. Araştırma sonuçlarına göre ilkokulda çevre sorunları konulu nitel çalışmaların sayısının arttırılması ve ilkokul programlarının bu kapsamda incelenerek çevre sorunlarına müfredatta daha fazla yer verilmesi önerilmektedir.

In this research, it is aimed to explain the current situation by analysing the studies on environmental problems in primary school. The research is a meta-synthesis study in which the qualitative data are analysed and evaluated, the studies are handled with a qualitative approach and their results are examined in depth and their similar and different aspects are revealed. The studies published between 2003 and 2023 were included in the study. When the results of the research on the study groups were analysed, it was seen that the frequency of individual-oriented studies was high and most of the studies were conducted with 4th grade students. When the results regarding the subject areas of the research were examined, it was seen that the themes of perception and opinion on environmental problems were at the forefront and primary school curricula were neglected. While it was seen that the most frequently used data analysis method in the studies was content analysis, it was seen that the most frequently used methods to ensure reliability were process elaboration and expert opinion. In addition, it was seen that survey, case study and phenomenology were mostly preferred in qualitative studies on environmental problems in primary schools. According to the results of the research, it is recommended that the number of qualitative studies on environmental problems in primary school should be increased and primary school programmes should be examined in this context and environmental problems should be included more in the curriculum.