Mehmet Akif Ersoy’un Milli Mücadele’ye Katılmadan Önce Balıkesir Zağanos Paşa Camii’ndeki Verdiği Vaaz Üzerine Bir İnceleme

Abstract

Mehmet Akif, hem Osmanlı döneminin hem de Cumhuriyetin ilk yıllarında yaşamış büyük bir düşünürdür. Akif, önce Balkan Savaşları’nda, sonrasında ise I. Dünya Savaşı yıllarında camilerde halka vaaz vererek birlik ve beraberlik temalı konuşmalar yapmıştır. Akabinde Mustafa Kemal Paşa’nın Anadolu’da başlattığı Milli Mücadele hareketine büyük destek vermiştir. Anadolu’ya geçmeden önce Milli Mücadele’ye destek için ilk vaazını 23 Ocak 1920 tarihinde Cuma günü Balıkesir Zağanos Paşa Caminde vermiştir. Zaten çalışmanın önemi buradan meydana gelmektedir. Vaazın, Milli Mücadeleye olan katkılarını detaylarıyla ortaya koymak için yapılmıştır. Bu çalışmanın amacı Mehmet Akif’in Balıkesir Zağanos Paşa Caminde verdiği vaazı her yönden ele alıp incelemek, burada hangi konulara değindiğini belirlemek ve vaazın halk üzerinde nasıl bir tesir meydana getirdiğini tespit etmektir. Bu nedenle bu vaazın belirlenmesinde Sebilü’r-reşad’ın 11 Şubat 1920’de yayımlanan 458. sayısı kullanılmıştır. Bu vaaz üzerinden Akif’in, hangi temaları öne çıkardığı ve ağırlıklı hangi meselelere değindiği belirlenecektir. Çalışmanın sonucunda, bu vaazın Milli Mücadele Hareketi için büyük ses meydana getirdiği görülmüştür. Akif’in bir saate yakın süren vaazını hem dini hem de milli temellere dayandırmış ve bu sayede halk üzerinde büyük bir tesir meydana getirmiştir. Bu vaaz Milli Mücadele hareketine katılımı arttırmıştır. Bu vaaz ile Akif, Milli Mücadele Hareketine artık fiilen katılmıştır.