NAMAZ VE HAC İBADETLERİ BAĞLAMINDA İBN ABBÂS’IN SÜNNET ANLAYIŞI

Abstract

Hz. Peygamber’in eğiticiliğinde yetişen sahâbîlerin sünneti anlama ve yorumlama yöntemlerinin bilinmesi ve irdelenmesi İslâm’ın anlaşılmasına ve yorumlanmasına katkı sağlamaktadır. Bununla birlikte her sahâbe, Hz. Peygamber’den kendi kapasitesi ve imkânına göre faydalandığından sünnet telakkileri birbirinden farklılaşmaktadır. Sünnet konusunda fikirlerine başvurulan ve görüş beyan eden sahâbîlerin başında ilmi birikimiyle temayüz eden İbn Abbâs gelmektedir. Sünnetin muhtelif konularında fikir beyan ederken gâî yaklaşımı merkeze aldığı görülmektedir. Bu bağlamda çalışmamızın temel soruları, “İbn Abbâs’ın sünnette yaklaşımı nasıldır? Namaz ve hac özelinde onun sünnet olarak kabul ettiği ve etmediği konular nelerdir? Hadiste gâî yaklaşımın temel ilkelerini İbn Abbâs’ın sünnet telakkisinde görmek mümkün müdür?” şeklindedir. Çalışmada bu soruların cevabı aranmakta ve ulaşılan bulgular üzerinden değerlendirmeler yapılmaktadır. Mezkûr soruların cevabına yardımcı olması için makalede İbn Abbâs’ın kısa biyografisi, ilmi birikiminin yanı sıra sünnet olarak kabul ettiği ve etmediği konular irdelenmektedir. Çalışmada elde edilen bulgulardan hareketle İbn Abbâs’ın yaptığı gibi Hz. Peygamber’in gözettiği illet ve maksatları, ortam ve şartları göz önünde bulundurmanın isabetli olacağını söylemek mümkündür.