Basketbolcuların psikolojik ve bilişsel değişkenleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi: Ruminasyon, bilişsel esneklik, zihinsel antrenman ve öz düzenlemeli öğrenme

Abstract

Bu araştırmanın amacı; basketbolcuların ruminasyon, bilişsel esneklik ve zihinsel antrenman beceri ve teknik düzeyleri ile öz düzenleme kavramları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırmaya devlet üniversitelerinin Spor Bilimleri Fakültelerinde öğrenim gören 267 erkek ve 146 kadın olmak üzere toplam 413 basketbolcu kolayda örnekleme yöntemi kullanılarak gönüllülük esaslı katılımları dahilinde araştırma kapsamına alınmıştır. Araştırma ilişkisel tarama modelinde tasarlanmıştır. Araştırma kapsamında veri toplama aracı olarak "Kişisel Bilgi Formu, Spor Müsabakası Ruminasyon Ölçeği, Sporcu Bilişsel Esneklik Ölçeği, Sporda Zihinsel Antrenman Envanteri ve Öz Düzenlemeli Öğrenme Ölçeği" kullanılmıştır. Verilerin analizinde ilk olarak normallik varsayımları için çarpıklık basıklık değerlerine bakılmış ve dağılımın normal olduğu tespit edilmiştir. Bu doğrultuda iki bağımsız grup karşılaştırılmasında MANOVA analizi, değişkenler arasındaki ilişkileri belirlemek için Pearson Korelasyon analizi kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçları, SPSS 24 ve R Studio yazılımı kullanılarak raporlanmıştır. Doğrudan ve dolaylı etkiler, yol (path) analizinde bootstrap tekniği ile 5000 yeniden örneklem seçeneği ve %95 güven aralığıyla analiz edilmiştir. Bu bağlamda bilişsel esneklik ve zihinsel antrenman egzojen (dışsal) değişken, öz düzenlemeli öğrenme aracı değişken ve ruminasyon endojen (içsel) değişken olduğu model kurulmuştur. Bulgular, bilişsel esnekliğin ruminasyonu azaltıcı etkisini vurgularken, zihinsel antrenmanın öz düzenlemeli öğrenme aracılığıyla ruminasyon üzerinde dolaylı bir etkiye sahip olabileceğini göstermektedir. Ayrıca, öz düzenlemeli öğrenmenin ruminasyonu azaltmada önemli bir rol oynadığı belirlenmiş, bu süreçlerin bireylerin bilişsel ve psikolojik iyi oluşlarını destekleyebileceği sonucuna ulaşılmıştır.

The aim of this study is to examine the relationship between rumination, cognitive flexibility, mental training skills and techniques, and self-regulation among basketball players. A total of 413 participants, including 267 male and 146 female basketball players enrolled in the Faculties of Sports Sciences at public universities, were included in the study through convenience sampling based on voluntary participation. The study was designed using a relational survey model. As data collection instruments, the study utilized the "Personal Information Form, Sports Competition Rumination Scale, Athlete Cognitive Flexibility Scale, Mental Training Inventory in Sports, and Self-Regulated Learning Scale". For data analysis, normality assumptions were initially assessed through skewness and kurtosis values, confirming a normal distribution. Accordingly, MANOVA was employed for comparisons between two independent groups, while Pearson correlation analysis was used to determine relationships between variables. The results were analyzed using SPSS 24 and R Studio software. Direct and indirect effects were examined through path analysis using the bootstrap technique with 5,000 resampling iterations and a 95% confidence interval. In this context, cognitive flexibility and mental training were designated as exogenous (external) variables, self-regulated learning as a mediating variable, and rumination as an endogenous (internal) variable in the proposed model. The findings highlight the mitigating effect of cognitive flexibility on rumination, while also suggesting that mental training may exert an indirect influence on rumination through self-regulated learning. Additionally, self-regulated learning was found to play a significant role in reducing rumination, leading to the conclusion that these processes contribute to individuals' cognitive and psychological well-being.