Menâkıb-ı Hazret-i Hamza (Hamza-nâme 64. cild) (inceleme-metin-özel adlar dizini-tıpkıbasım)

Abstract

ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ MENÂKIB-I HAZRET-İ HAMZA (HAMZA-NÂME 64.CİLD) (İNCELEME-METİN-ÖZEL ADLAR DİZİNİ-TIPKIBASIM) Vasih ZÜLFİKAR Tez Danışmanı: Doç. Dr. Sedat KARDAŞ 2024, 215 sayfa Hz. Muhammed, amcası Hz. Hamza'nın şehit edilmesinden sonra Suheyb-i Rûmî'ye insanları cihada teşvik etmesi için Hz. Hamza'nın kahramanlıklarını anlatmasını ister. Araplar içinde yaygınlaşan bu anlatılar önce İran edebiyatına daha sonrasında ise Türk edebiyatına geçmiştir. Türk edebiyatında özellikle dinî motiflerle süslenen bu hikâyeler 14. yy'da ilk defa şair Ahmedî'nin kardeşi Hamzavî tarafından yazıya geçirilmiştir. Eski Anadolu Türkçesinin özelliklerini yansıtan Hamza-nâme'ler içerik olarak zengin bir anlatıya sahiptir. Bu tez çalışması ile Eski Anadolu Türkçesiyle mensur olarak yazılmış, Ankara Millî Kütüphane Yazmalar Koleksiyonu'nda H. 1191/ M. 1777 istinsah tarihli, 06 Mil Yz A 7599 demirbaş numaralı, 115 varaktan ibaret olan Hamza-nâme'nin 64. cildinin tamamı transkribe edilerek araştırmacıların istifadesine sunulması amaçlanmıştır. Bu çalışma giriş ve üç temel bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Hamzavî'nin hayatı ve eserleri hakkında bilgiler verildikten sonra, ikinci bölüm olan inceleme kısmında Hamza-nâme'nin 64. cildinin tanıtımı yapıldı. Üçüncü bölümde eserin nüsha tavsifi yapılmış ve eserin metni transkribe edilmiştir. Çalışma, tez hakkında yapılan değerlendirmeleri içeren bir "Sonuç" bölümü, "Özel Adlar Dizini" ve "Tıpkıbasım" bölümleri ile tamamlanmıştır. Anahtar Kelimeler: Hz. Hamza, Hamza-nâme'ler, Hamzavî, Hamza-nâme 64.cilt.

ABSTRACT MASTER'S THESIS MENÂKIB-I HAZRET-I HAMZA (HAMZA-NÂME 64.VOLUME) (REVIEW-TEXT-INDEX OF SPECIAL NAMES-EXACTPRİNTED) Vasih ZÜLFİKAR Advisor: Assoc. Prof. Dr. Sedat KARDAŞ 2024, Pages: 215 After the martyrdom of his uncle Hz. Hamza, Hz. Muhammad asks Suheyb-i Rumi to tell the heroism of Hz. Hamza in order to encourage people to jihad. These narratives, which became widespread among the Arabs, first passed into Persian literature and then into Turkish literature. These stories, especially decorated with religious motifs in Turkish literature, were written down for the first time in the 14th century by Hamzavi, the brother of the poet Ahmedi. Hamza-names, which reflect the characteristics of Old Anatolian Turkish, have a rich narrative in terms of content. This thesis aims to transcribe the entire 64th volume of Hamza-nâme, which is written in prose in Old Anatolian Turkish, has the copy date H. 1191/ M. 1777, the inventory number 06 Mil Yz A 7599, and consists of 115 leaves in the Ankara National Library Manuscripts Collection, and to present it to the benefit of researchers. This study consists of an introduction and three basic sections. After giving information about Hamzavi's life and works in the first part, the 64th volume of Hamza- nâme was introduced in the second part, the review section. In the third chapter, the copies of the work were described and the text of the work was transcribed. The study was completed with a "Conclusion" section containing the evaluations made about the thesis, "Proper Nouns Index" and "Copyprint" sections. Key Words: Hz. Hamza, Hamza-names, Hamzavi, Hamza-name, volume 64.