Muş’ta “Çocuk Gelinler”: Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği Perspektifinden Bir Değerlendirme

Abstract

Çocuk yaşta evlilik, genç kızların temel haklarına erişimini sınırlandıran ve yaşamları üzerinde olumsuz etkiler bırakan önemli bir toplumsal sorundur. Bu araştırma, Muş’ta ikamet eden ve 18 yaşından önce evlenen/evlendirilen 20 kadının bakış açısından erken yaşta evliliğin değerlendirilmesini amaçlamaktadır. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmış olup, veriler erken yaşta evlenen/evlendirilen yetişkin kadınlarla yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin çözümlemesinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Görüşmelerden elde edilen verilerin transkripti oluşturulduktan sonra veriler MAXQDA 2020 bilgisayar programına yüklenmiş ve analiz edilmiştir. Analiz sonucunda elde edilen veriler kod-kategori-tema üçlemesiyle sunulmuştur. Araştırma bulgularına göre, kadınların erken yaşta evlenme/evlendirilme nedenleri arasında aşk, aile baskısı, zorunluluk, evde kalma korkusu ve başlık parası yer almaktadır. Kız çocuklarının evlilik yaşamları boyunca birçok sorunla karşılaştıkları tespit edilmiştir. Ayrıca kadınların erken yaşta evliliği bir sorun olarak değerlendirdikleri ve kız çocuklarının erken yaşta evlendirilmesine karşı oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Kadınların bu tutumu, erken yaşta evliliğe yönelik toplumsal farkındalığı artırabilir ve çocuk gelin uygulamalarının sona erdirilmesi için oluşturulacak olan sosyal politikalara önemli bir destek sağlayabilir.