Kur’an’a Göre Ötekiler

Abstract

Akıl ve iradeye sahip olmakla diğer varlıklardan üstün olan insan, basmakalıp bir yapıda olmayıp renk, dil, cins vs. bakımından çeşitlilik arz etmektedir. Medeni bir varlık olarak bir arada yaşamak zorunda olan ve çoğu zaman ortak yaşamı tercih eden insanoğlu, kimi durumda farklılıkları çatışma nedeni ve sorun alanı olarak telakki etmiştir. Hemen her sistemin; inanç, ahlaki kriter, dünya görüşü ve yaşam biçimine göre makbul sayıp merkeze yerleştirdiği veya öteki görüp dışladığı kesimler olmuştur. Farklılıkları zenginlik addederek kimseyi ötekileştirmemek ve farklı olana hakkını teslim etmek nazari olarak mümkün olsa da amelî olarak bunun yaygın olduğu söylenemez. İnançlı ve ahlaklı bireylerden oluşan toplumsal bir yapı inşa etme amacında olan Kur’an, bu bağlamda ekseriyetle inananları muhatap alsa da farklı inanç gruplarını kapsayacak şekilde bir umumi hukuk belirlemiş; ilkesel olarak insanların eşit olduğunu ve farklı kesimlerin bir arada yaşamasının kodlarını ortaya koymuştur. Bununla beraber Kur’an, belli bazı itikadi ve ahlaki kriterler ölçeğinde toplumsal kategorizasyon yapmıştır. Bu çalışmada Kur’an’ın nasıl bir kategorizasyon yaptığı ve tarih boyunca potansiyel olarak öteki muamelesi yapılan farklı dinî, etnik, cinsel ve sınıfsal gruplara nasıl yaklaştığı irdelenmiştir.

A human who is superior to other beings by possessing reason and willpower, is not a stereotypical structure, but has diversity in terms of color, language, gender and etc. Man, who has to live together as a civilized entity and often prefers common life, has sometimes considered diversity as the cause of conflict and the problem area. In almost every system, there are appreciated and centralized segments or segments that have been marginalized and viewed as the other in regard to their belief, moral criterion, worldview, and way of life. It cannot be said that it is practically widespread, although it is theoretically possible to make no difference and to surrender the right to the different by regarding the differences as wealth. The Qur'an, which aims to build a social structure composed of faithful and moral individuals, has set a common law in this context to cover different belief groups, although it usually deals with believers; in principle, the Qur’an states that people are equal and that different segments could live together. Nevertheless, the Qur'an has categorized the society in a certain scale of ideological and moral criteria. This study explores how the Qur'an categorizes and approaches the various religious, ethnic, sexual and class groups that have been potentially subjected to the treatments of ‘the other’ throughout history.