"Gökte Allah, Yerde Sosyalizm': ‘224 Sayılı Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesi Hakkında Kanun' Kapsamında 1960'larda Muş'ta Hayata Geçirilen Uygulamalar

Abstract

In the study, the city of Muş, which was chosen as the pilot region to realize the application of the “Law 224 on the Socialization of Health Services”, which was adopted by the National Unity Committee on January 5, 1961, will be discussed. 1961 Constitution, it was foreseen that profound socio-economic reforms would be implemented; and therefore, the fundamental rights and freedoms of individuals were discussed in a detailed manner in the constitution. One of them is the right of health, and was mentioned in the 49th Item of the constitution. In this context, Dr. Nusret Fişek, who took office on July 15, 1960 as the Undersecretary of the Ministry of Health, and who continued this duty for 6 years, should also be mentioned. He was also the architect of the Law 224 on the Socialization of Health Services. Fişek was not only the father of ideas of the works started in Muş, but also tried to follow the developments in this city as closely as possible. In the present study, the purpose was to examine socialization implementations in healthcare services in 1960s, particularly in the city of Muş.

Çalışmada 5 Ocak 1961 tarihinde Milli Birlik Komitesi’nce kabul edilen “224 Sayılı Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleşmesi Hakkında Kanun”un uygulaması için pilot bölge seçilen Muş ili konu alınacaktır. 1961 Anayasası ile köklü sosyo-ekonomik reformların hayata geçirilmesi öngörülmüş, bireylerin temel hak ve özgürlükleri anayasada ayrıntılı bir biçimde ele alınmıştır. Bunlardan biri de sağlık hakkıdır ve anayasanın 49. Maddesi’nde yer bulmuştur. Bu bağlamda 15 Temmuz 1960 yılında Sağlık Bakanlığı Müsteşarı olarak göreve başlayan ve bu görevi 6 yıl boyunca sürdüren Doktor Nusret Fişek ayrıca zikredilmelidir. Keza kendisi 224 Sayılı Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesine Dair Kanun’un mimarıdır. Fişek, Muş’ta başlatılan çalışmaların sadece fikir babası olmamış, buradaki gelişmeleri de mümkün olduğunca yakından takip etmeye çalışmıştır. Çalışmada, 1960’lı yıllarda sağlık hizmetlerindeki sosyalleştirme uygulamalarının Muş ili özelinde incelenmesi amaçlanmıştır.