2023 sosyal bilgiler dersi öğretim programının öğretmenlerinin deneyimleri çerçevesinde incelenmesi

Abstract

Alan yazın incelendiğinde afet eğitiminin önemi sıkça vurgulanmaktadır. Afetlere hazırlıklı olmanın ve afet yönetiminin, toplumsal direncin artırılması için hayati olduğu belirtilmektedir. Özellikle çocukların ve gençlerin afetler konusunda bilinçlendirilmesi, afet sırasında ve sonrasında doğru davranışlar sergileyebilmeleri için gereklidir. Bu araştırma, 2023 Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı'nda yapılan değişikliklerin öğretmen deneyimleri çerçevesinde incelenmesini amaçlamıştır. Araştırmada amaçlı örneklem yaklaşımlarından ölçüt örneklem yaklaşımı kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu 1 başöğretmen, 3 uzman öğretmen ve 3 öğretmen olmak üzere toplam 7 sosyal bilgiler öğretmeninden oluşmaktadır. Çalışma kapsamında veriler yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak ve araştırmacının sınıflarda yapmış olduğu gözlem notları ile toplanmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizinde tematik analiz yaklaşımı tercih edilmiştir. Araştırmanın birinci alt amacı, sosyal bilgiler öğretmenlerinin 2023 yılında yapılan program değişikliklerine yönelik görüşlerini değerlendirmektir. Öğretmenlerin bir kısmı, afet eğitimi konusundaki değişiklikleri yeterli bulurken, diğerleri daha erken yaşlardan itibaren daha kapsamlı bir afet eğitimi verilmesi gerektiğini savunmaktadır. İkinci alt amaç olarak, öğretmenlerin program değişikliklerine yönelik önerileri alınmıştır. Bu amaç doğrultusunda öğretmenler teknolojinin kullanımı, afet eğitiminin alt sınıflardan başlanması ve sarmal bir şekilde devam etmesi gibi önerilerde bulunmuşlardır. Üçüncü alt amaç olarak, programda yapılan değişikliğin öğretmenlerin sınıf içi uygulamalarına yansımaları incelenmeye çalışılmıştır. Öğretmenlerin sınıf içi uygulamalarında tatbikatlar, video ve görsel destekli anlatım, etkinlik temelli öğrenme gibi yeni uygulamaların benimsedikleri belirlenmiştir. Araştırmanın bulguları, afet eğitiminin daha etkin ve kapsamlı bir şekilde verilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Öğretmenler, afet eğitiminin erken yaşlardan itibaren başlayarak kademeli ve tekrarlı bir şekilde sürdürülmesinin, öğrencilerin bilinç düzeyini artıracağını ve afet durumlarında daha hazırlıklı olmalarını sağlayacağını belirtmişlerdir. Bu kapsamda, program değişikliklerinin yanı sıra, öğretmenlerin sürekli mesleki gelişim programlarıyla desteklenmesi ve afet eğitimi konusunda güncel bilgilerle donatılması önem arz etmektedir.

When the literature is examined, the importance of disaster education is frequently emphasized. It is stated that disaster preparedness and disaster management are vital for increasing social resilience. In particular, raising awareness of children and young people about disasters is necessary so that they can exhibit correct behaviors during and after disasters. This research aimed to examine the changes made in the 2023 Social Studies course curriculum within the framework of teachers' experiences. The criterion sampling approach, one of the purposeful sampling approaches, was used in the research. The study group consisted of a total of 7 social studies teachers, including 1 head teacher, 3 expert teachers and 3 teachers. Within the scope of the study, data were collected using a semi-structured interview form and observation notes made by the researcher in the classrooms. Thematic analysis approach was preferred in the analysis of the data obtained in the research. The first sub-objective of the research is to evaluate the views of social studies teachers on the program changes made in 2023. While some of the teachers found the changes in disaster education sufficient, others argue that more comprehensive disaster education should be provided from an earlier age. As the second sub-objective, teachers' suggestions for program changes were received. In line with this purpose, teachers made suggestions such as using technology, starting disaster education from lower grades and continuing in a spiral manner. As the third sub objective, the reflections of the changes made in the program on teachers' in-class practices were examined. It was determined that teachers adopted new practices such as drills, video and visual supported narration, and activity-based learning in their in-class practices. The findings of the study reveal that disaster education should be provided in a more effective and comprehensive manner. Teachers stated that starting disaster education from an early age and contining it gradually and repeatedly will increase students' awareness and ensure that they are more prepared in disaster situations. In this context, in addition to program changes, it is important to support teachers with continuous professional development programs and equip them with up-to-date information on disaster education.