Türkiye'de Sağlık İnanç Modeline Dayalı Geliştirilen ve Türkçeye Uyarlanan Ölçekler

Abstract

Sağlık davranışı, bireyin sağlıklı olmak ve hastalıklardan korunmak için inandığı ve uyguladığı davranışların bütünüdür. Bireyin sağlık davranışını açıklamaya yönelik olarak geliştirilen modellerden biride Sağlık İnanç Modeli(SİM)’dir. Sağlık İnanç Modeli, kişiyi sağlığa ilişkin eylemleri yapmaya ya da yapmamaya neyin motive ettiğini anlamaya ve değerlendirmeye yönelik bir motivasyon teorisidir. Bu derlemenin amacı, koruyucu sağlık davranışlarını açıklamada rehber niteliğinde olan Sağlık İnanç Modelini kısaca açıklamak, Türkiye’de SİM’e dayalı olarak geliştirilen veya Türkçeye uyarlanmış geçerli ve güvenilir veri toplama araçlarını tanıtmak ve bu veri toplama araçlarını kullanarak SİM temelli yapılacak çalışmalara yol göstermektir.

Health behavior is the whole of the behaviors that the individual believes and applies to be healthy and to be protected from diseases. One of the models developed to explain the health behavior of the individual is Health Belief Model(HBM). Health Belief Model is a motivation theory to understand and evaluate what motivates a person to take or not to do health-related actions. The purpose of this review is to briefly explain the Health Belief Model, which is a guide in explaining preventive health behaviors, to introduce reliable and valid data collection tools developed or adapted to Turkish baded on SİM in Turkey and, to guide the studies based on HBM by using these data collection tools.