1,2,3-triazol bileşiklerinin sentezi, karakterizasyonu, antioksidan aktiviteleri ve bazı metabolik enzimlere karşı In Vitro inhibisyon etkileri

Abstract

Sentetik organik kimyada yeni ilaç keşfi ve geliştirilmesindeki öneminden dolayı heterosiklik motiflerin sentezlenmesi ve türevlendirilmesi konusu bu bileşiklere olan ilgiyi her geçen gün artırmaktadır. 1,2,3-Triazol ve ftalimit halkalarının biyolojik önemi nedeniyle, araştırma ilgimiz daha etkili yeni bir motif oluşturmak için her iki parçayı nasıl birleştireceğimiz olmuştur. Her iki birim de çok geniş biyolojik aktivite aralıklarına sahip olduğundan ve ilaçlardan biyokonjugasyon ile çok çeşitli biyolojik aktivite gösteren bileşikler hazırlamada ki yararları nedeniyle bu tez çalışmasında yeni hibrit 1,2,3-triazol ve ftalimit halkası içeren türevlerin sentezi hedeflenmiştir. Bu amaçla, çalışmanın ilk basamağında; öncelikle ftalimit (1) başlangıç bileşiğinden, anahtar bileşik A3 literatürde bilinen bir yöntemle sentezlendi. A3 bileşiğinin Cu+2 katalizörlüğünde çeşitli azit türevleri (A4, A5, A6) ile 1,3-dipolar siklokatılma tepkimesi gerçekleştirilerek literatürde olmayan hedef ürünler T7, T8, T9 bileşikleri sentezlendi. Sentezlenen bu hedef ürünlerin (T7, T8, T9) yapıları 1H-NMR,13C-NMR, HRMS, FT-IR ve EN tayinleri ile karakterize edildi. Çalışmanın ikinci basamağında ise, sentezlenen yeni triazol bileşiklerinin (T7, T8, T9) tirozinaz, asetilkolinesteraz ve pankreatik lipaz enzimlerine karşı in vitro inhibisyon çalışmaları yapılarak bunlara ait IC50 değerleri ve potansiyel inhibitör etkileri belirlendi. Ayrıca, sentezlenen triazol bileşiklerinin (T7, T8, T9) antioksidan aktivitelerini belirlemek için ise ABTS+ katyon radikali giderme aktivitesi, DPPH serbest radikal giderme aktivitesi, FRAP ve CUPRAC metotlarıyla indirgeme kapasitesi analiz metotları çalışıldı.

Due to their importance in the discovery and development of new drugs in synthetic chemistry, the subject of synthesis and derivatization of heterocyclic motifs gains increasing interest day by day. Because of the biological importance of 1,2,3-triazole and phthalimide rings, our research interest has been how to combine both fragments to create a more effective new motif. Since both units have very wide biological activity ranges and their usefulness in preparing compounds with a wide variety of biological activity from drugs by bioconjugation, the synthesis of new hybrid 1,2,3 triazole and derivatives containing phthalimide ring was targeted in this thesis study. For this purpose, in the first step of the study, the key compound A3 were synthesized by a method known in the literature from the starting compound phthalimide (1). By performing the 1,3-dipolar cycloaddition reaction of the A3 compound with various azide derivatives (A4, A5, A6) under Cu+2 catalysis, the target products T7, T8, T9 compounds, which have not yet been reported in the literature, were synthesized. The structures of the target products (T7, T8, T9) were characterized by 1H-NMR,13C-NMR, HRMS, FT-IR and MP determinations. In the second step of the study, in vitro inhibition studies of the newly synthesized triazole compounds against tyrosinase, acetylcholinesterase and pancreatic lipase enzymes were performed by measuring their IC50 values and potential inhibitory effects. Also, ABTS+ cation radical scavenging activity, DPPH free radical scavenging activity, reducing capacity according to FRAP and CUPRAC methods were studied to determine the antioxidant activities of the synthesized compounds (T7, T8, T9).