Üniversite öğrencilerinin algılanan beden okuryazarlığı ve bedeni beğenme arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırma üniversite öğrencilerinin (Spor bilimleri öğrencilerinin) algılanan beden okuryazarlığı düzeyleri ile bedeni beğenme arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Bununla birlikte yaş, cinsiyet, sporcu olma durumu, branş türü, spor yılı değişkenleri açısından incelenmesi alt amaçları içermektedir. Araştırmanın evrenini 2024-2025 spor bilimlerinde öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır. Örneklem grubunu ise Muş Alparslan Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesindeki öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmaya 128 kadın, 142 erkek toplam 270 kişi katılmıştır. Verilerin elde edilmesinde araştırmacının hazırladığı Kişisel Bilgi Formu, Sum ve diğerleri (2016) tarafından geliştirilen; Munusturlar ve Yıldızer (2020) tarafından geçerliliği ve güvenirliği hesaplanıp Türkçeye uyarlanan Algılanan Beden Okuryazarlık Ölçeği (ABOÖ); Tylkaa ve Wood-Barcalow (2015) tarafından geliştirilip, Anlı, Akın, Eker, Özçelik (2015) tarafından Türkçeye uyarlanan Bedeni Beğenme Ölçeği (BBÖ) kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 22.0 paket programı kullanılmıştır. Hata payı ise 0.05 olarak kabul edilmiştir. Verilerin normal dağılımlarını tespit etmek amacıyla bakılan çarpıklık ve basıklık değerlerinin -3 ile +3 aralıklarında olduğu tespit edilmiştir. İki grup karşılaştırmaları için T-testi, üç veya daha çok grup karşılaştırmaları için ise one-way ANOVA testi kullanılmıştır. Farkın nereden kaynaklandığını tespit etmek için post-hoc analizi olarak LSD testi kullanılmıştır. Ayrıca çalışmada değişkenler arasında olabilecek ilişkiyi belirlemek için korelasyon analizi kullanılmıştır. Araştırmada beden okuryazarlığı değişkenler açısından yaş, branş türü, spor yılı açısından anlamlı bir farklılığa rastlanmamıştır (p>0.05). Cinsiyet, sporcu olma durumu açısından anlamlı bir farklılığa rastlanmıştır. Beden algısı yaş, branş türü, spor yılı değişkenleri açısından anlamlı bir farklılığa rastlanmamıştır (p<0,05). Fakat cinsiyet ve sporcu olma durumu değişkenleri açısından anlamlı bir farklılığa rastlanmıştır. Beden okuryazarlığı ile beden algısı arasında ise pozitif yönde ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır.This study examines the relationship between physical literacy levels and body levels of universty students (students of sports sciences). It also aims to analyze this relationship in terms of variables such as age, gender, athlete status, type of sport and years of participation in sports. As subgoal the population of the study consists of students studying in sports sciences during the 2024-2025 academic year. The somple group inckdes students from the faculty of sport sciences at Muş Alparslan University. A totel of 270 participants task part in the study, inckding 128 females and 142 males. İn the data collection process, Personel İnformation form prepared by the reseacher, The Perceived Physical Literacy Instrument (PPLI) developed by Sum and his friends (2016) and adapted into Turkish by Munusturlar and Yıldızer (2020) after validity and reliability analyzes, and the Body Appericiation Scde (BAS) developed by Tylkaa and Wood Barcalov (2015) and adapted into Turkish by Anlı, Akın, Eker and Özçelik (2015) were used. The SPSS 22.0 software package were used during the process of the data analyzing. The margin of error was accepted as 0.05 skewness and Kurtasis values were found to be with in the acceptable range of -3 to +3, indicating that the data were normally distributed. The T- test was used for comperisans between to groups, one-way ANOVA was used for comparisons among three or more groups. To identify the source of significat differences LSO post- hoc test were used. In addition, correlation analysis was used todetermine the potential relationships between the variables in the study. The study found no significant differencesin physicalliteracy based on age, type of sport, or years of participation in sports. Howeversignificant differences were observed based on gender and athlete status. Similarly, no significant differences in body images were found based on age, type of sport, or years of participation in sports, but significant differences were observed based on gender and athlete status. A positive relationship was found between physical literacy and body image.