ZİHİNSEL GELİŞİM GERİLİĞİ OLAN ÇOCUKLARDA WECHSLER ÇOCUKLAR İÇİNZEKA ÖLÇEĞİ GELİŞTİRİLMİŞ FORMUNUN FAKTÖR YAPISININ İNCELENMESİ

Abstract

Amaç:Zihinsel gelişim geriliği olan çocukların değerlendirilmesinde zekA ölçeklerinin kullanılması kritik öneme sahiptir. Özellikle bu çocukların tanısal değerlendirmesi ve eğitim programlarının hazırlanması açısından zekA ölçeklerinin yapısı da önem kazanmaktadır. Bu çalışmanın amacı, zihinsel gelişim geriliği olan bir örneklem grubunda Wechsler Çocuklar İçin ZekA Ölçeği Geliştirilmiş Formunun (WÇZÖ-R) yapı geçerliliğini test etmektir. Yöntem: Bu amaç doğrultusunda Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) ve Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) yöntemleri kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini, Toplam ZekA Bölümü (ZB) puanı 40-79 arası olan 520 çocuk oluşturmaktadır. Bulgular: Çocukların yaş ortalaması 10.78 2.69, Toplam ZB ortalaması ise 60.34 12.91 olarak bulunmuştur. AFA sonuçları, ölçeğin Wechsler'in bildirdiği gibi, iki faktörlü bir yapıya sahip olduğunu ortaya koymuştur. DFA sonuçları ise, bu çalışmanın örnekleminde, iki faktörlü yapının geçerli olduğunu göstermiş [X2 (31, N 520) 101.98, X2/sd 3.29, GFI .96, AGFI .93, CFI .96, RMSEA .06] ve model uyum indeksi değerlerinin iyi uyuma işaret ettiği görülmüştür. Sonuç: WÇZÖ-R'nin hem klinikte hem de eğitim alanlarında yaygın kullanımı göz önünde bulundurulduğunda, iki faktörlü modelden elde edilen puanların zihinsel gelişim geriliği gösteren bireylerde kullanımının daha güvenilir bilgiler vereceği düşünülmektedir.

Objective: Use of intelligence scales in the assessment of children with intellectual disability is of critical importance. Especially, in terms of diagnostic evaluation of these children and preparation of training programs, structure of intelligence scales becomes also very important. The purpose of the present study is to examine construct validity of Wechsler Intelligence Scales for Children (WISC-R) in a sample of children with intellectual disability. Method: For this purpose, Exploratory Factor Analysis (EFA) and Confi rmatory Factor Analysis (CFA) were conducted. The sample of the study consisted of 520 children whose Full Scale IQ scores were between 40-79. Results: It was found that mean age of children was 10.78 ± 2.69 and mean of Full Scale IQ was 60.34 ± 12.91. The results of EFA revealed that the scale had, as Wechsler reported, two-factor structure. The results of CFA showed that two-factor structure was valid and that values of model fi t indices indicated good fi t [X2 (31, N 520) 101.98, X2/sd 3.29, GFI .96, AGFI .93, CFI .96, RMSEA .06]. Conclusion: Considering the widespread use of WISC-R in both clinical practice and academic purposes, it is suggested that for children with intellectual disability, the scores obtained from two-factor model can provide more reliable information.