Osmanlı Arşiv Belgelerinde 1903 Malazgirt Depremi

Abstract

Eastern Anatolia is one of the most risky seismic zones of Turkey. Anumber of earthquakes with changing intensities occurred in the regionthroughout the history. The Manzikert Earthquake was one of those seisms.Registering a magnitude of 6, 3 according to the data of AFAD, the earthquakecaused 2803 direct fatalities. Thousands of homes were devastated as well. Inorder to pick up the pieces after the devastation caused by the earthquake, theOttoman State rushed to help the people within the bounds of possibility. Atthe first stage, the state headed for meeting the basic needs, namely tent andbread. In parallel, pickaxes, shovels and labourers were sent to rescue thepeople from the wreckage in an expeditious manner. In addition to this directassistance by the state, donations and grants from different cities werecollected and sent to the local people. The earthquake-affected region wasrehabilitated in this way. Hence, this study aims to reveal the social andmaterial effects of the 1903 Manzikert earthquake in the related region as wellas to what extent the state responded to the incident.

DoğuAnadolu Bölgesi Türkiye’nin en riskli deprem bölgelerinden birisidir. Bölgedetarih boyunca irili ufaklı birçok deprem yaşanmıştır. 1903 yılında Malazgirt’teyaşanan felakette bu depremlerden birisidir. 6, 3 şiddetinde olan bu depremsonrasında Malazgirt ve çevresinde 2803 kişi hayatını kaybederken binlerce binahasar görmüştür. Depremin bölgede oluşturduğu yıkımın üzerine Osmanlı Devletibölgeye imkânları dâhilinde yardım etmeye çalışmıştır. Bu bağlamda ilk etaptaçadır, ekmek gibi temel ihtiyaçlar giderilmiştir. Bunlara ilaveten enkazaltında kalanların ivedi şekilde çıkarılabilmesi için bölgeye kazma, kürek veamele gönderilmiştir. Ayrıca devletin doğrudan yaptığı bu yardımların yanı sırafarklı şehirlerden değişik yollarla yardımlar toplanarak bölge insanınaulaştırılmıştır. Böylelikle felaketzedelerin yaraları sarılmaya çalışılmıştır.Bu çalışmanın amacı, tarih ilminin penceresinden bakarak, 1903 Malazgirtdepreminin bölgede sebep olduğu sosyal ve maddi etkiler ile devletin ne ölçüdeafete müdahil olduğunu ortaya koymaktır.