GÜNDEM BELİRLEME VE ÇERÇEVELEME TEORİLERİ BAĞLAMINDA TASS VE UKRİNFORM HABER AJANSLARININ RUSYA-UKRAYNA SAVAŞ SUNUMLARININ İNCELENMESİ

Abstract

Gündem belirleme teorisi, haber medyasında sıklıkla tekrarlanarak öne çıkarılan konuların ve bu konuların anlatım tarzlarının kamuoyu, medya ve siyaset gündemlerini etkileyebildiğini ileri sürmektedir. Bu tez, alanda yapılmış çalışmalarla defalarca doğrulanmıştır. Gündem belirleme, çerçeveleme teorisiyle birlikte, medya etkilerinin en önemli teorilerindendir. Bu teoriler haber medyasında gündem konularının seçilerek oluşturulduğunu vurgulamaktadır. Seçilerek aktarılan kamu sorunları veya özenle hikâyeleştirilen diğer herhangi bir haber nesnesi, kamuoyunun olay ve olgulara ilişkin bakışını şekillendirebilmektedir. Bu çalışmada, haber medyasının en tepesinde yer alan haber ajanslarının Rusya-Ukrayna savaşını sunumları gündem belirleme ve çerçeveleme teorileri kapsamında araştırılmıştır. Rus haber ajansı TASS ve Ukrayna haber ajansı Ukrinform savaşan ülkelere ait ajanslar olarak seçilmiştir. Savaşın ilk günü yayınladıkları ilk yüz haber incelenmiştir. Araştırmada içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Analizler sonucunda, ajansların savaşla ilgili konuları farklı hikâyelerle aktardıkları tespit edilmiştir.