Danasîna Destxetên Berhemên Elmas Xanê Kendûleyî

Abstract

Elmas Xan-i Kendûleyî 1706 yilinda Kirmansah sehrine bagli Kendûle köyünde dünyaya gelmistir. Elmas Xan, 18. yüzyilin Klasik Kürt Edebiyati sairlerinden olup Havramî lehçesi ile çok sayida eser vermistir. Mesnevi tarzinda yazdigi eserlerinde klasik çerçeveyi kirip sekil olarak mesnevi olmasina ragmen aruz yerine hece veznini tercih etmistir. Eserlerini, konu açisindan iki baslik altinda degerlendirmek mümkündür. Bu eserlerden Hüsrev ü Sîrîn, Hursid ve Hireman, Ferhad ü Sîrîn, Bijen ü Menije, Behram ü Gülendam lirik mesneviler olarak ikili ask baglaminda örnek verilebilir. Söz konusu sairin epik mesnevileri ise Nadirname, Siyavesname, Rustem ü Zünûn, Heft Lesker, Mûs ü Gurbe, Sahname-yi Kürdî olarak karsimiza çikmaktadir. Sairin hayatinin ele alindigi bu çalismada onun eserlerinin el yazmalari ve bunlarin farkli nüshalari tanitilmistir. Iran ve Avrupa kütüphanelerinden mezkûr sairin eserlerinin dijital el yazmalari bu çalismanin temel kaynaklarindandir. Bahsi geçen nüshalar sairle ilgili yapilacak çalismalarda büyük katki saglayacaktir. Bu çalismada sairin Nadirname, Siyavesname, Heft Lesker, Mûs ü Gurbe, Hüsrev ü Sîrîn, Hursid ve Hireman, Ferhad ü Sîrîn ve Haver Zemin eserlerinin el yazma nüshalari tanitilmaktadir.