Geleneğin Savunusu: Türkiye'de Geleneksel Şark Medreseleri ve Müderrislerinin (Seydaların) Modern Din Eğitimine Eleştirileri

Abstract

OsmanlıDevleti’nin yıkılmasından sonra kurulan Türkiye Cumhuriyeti’nin toplumsalyapısının birçok alanında olduğu gibi eğitim politikasında da radikaldeğişiklikler meydana geldi. Ancak bu süreçte toplumsal dönüşüme katılmayandini eğitim merkezlerinden bir kısım medreseler, bazı bölgelerde müderrisler vehalk tarafından günümüze kadar devam ettirilmişlerdir. Bu süreçte medreselerinmüderrisleri ve bu kurumların baş aktörü olan seydalar günümüz modern dineğitimine bazı eleştiriler getirerek bir anlamıyla kendileri ve kurumları içingüven tazelemeye çalışmaktadırlar. Bu eleştiriler, çoğunlukla sınırlı dineğitimi, eğitim-öğretim yöntemi, öğrenci-öğretmen ilişkisi, din eğitimininyeterli olmaması ve geleneksel eğitime ait bir takım özellikler etrafındaşekillenmektedir. Nitel verilere dayanan bu çalışma süresince Türkiye’ninfarklı illerine dağılan seydalara ve medreselere kartopu örneklem metodu ileulaşılarak toplamda 30 seyda ilederinlemesine görüşmeler yapılmıştır.

Fundamentalchanges took place in the education policy and other fields of the socialstructure in the Turkish Republic which was founded after the collapse of OttomanEmpire with a secular state structure. However, madrasas as a center ofreligious education didn’t participate in the social transformation totallyespecially in the eastern and southeastern of Turkey in the process. Althoughmadrasas were illegal they have been continued by mudarris and local people inthe regions of Turkey. Seydas as muddaris and the leading actor of madrasascriticize the modern Turkish religious education system in order to restoretrust both for themselves and for their institutions. The critiques arecentered on the religious education limited by the state, teaching method, student-teacher relationship, not being enough, and a set of features relatedto traditional madrasa education. The method of this study is qualitative. Dueto the fact that seydas and madrasas were scattered across different cities andsnowball sample technique was used to reach 30 seydas with whom in-depthinterviews were conducted.