Feyerabend'in "Bilgi Üzerine Üç Söyleşi” İle "Özgür Bir Toplumda Bilim” Yapıtları Işığında Bilgi Sosyolojisi ve Bilim Üzerine Bir İnceleme

Abstract

Knowledge sociology which focuses on the relationship between knowledge and social structure, attends to that how the ideas are organized, because the knowledge making ideas and societies is a tool which provides to making different both ideas and societies from each other. In this situation knowledge sociology ponders that how the knowledge is produced and given. Thus, in this study, in consideration of Feyrabend’s (who is an anarchist of knowledge) “THREE DIALOGUES ON KNOWLEDGE” “sociology of knowledge” will be explained and Feyrabend’s opinions on knowledge will be analyzed as part of Feyerabend’s sense of knowledge. Also, in addition to study as part of Feyrabend’s “SCIENCE IN A FREE SOCIETY”, Feyerabend’s “sense of science” will be examined. Feyerabend’s opinons that; infact the science has not standards, the principles change case to case, standards and principles in a science of field do not accord to all science of field will try to be examined. Briefly, Feyerabend’s criticisms that a single argument of science and standards will be discussed. Feyerabend takes an interest in the role of rationalism in science, practices’s interaction with each others, the relationship between reason and existence and the science’s different paradigms. Thus, Feyerabend’s pluralism and his views on the relationship among the all sciences will also be mentioned.

Bilgi ile toplumsal yapı arasında seyreden ilişkiye odaklanan bilgi sosyolojisi, düşüncelerin nasıl yapılandırıldığını inceler. Çünkü bilgi düşünceleri olduğu kadar, toplumları da oluşturan ve onları birbirlerinden farklı kılan bir araçtır. Bu durumda bilgi sosyolojisi, bilginin nasıl üretildiği ve verildiği konuları üzerine düşünür. Bu bağlamda bu çalışmada bir “bilgi anarşisti” olan Feyerabend’in bilgi bağlamında ele aldığı “BİLGİ ÜZERİNE ÜÇ SÖYLEŞİ” isimli eserinden hareketle “bilgi sosyolojisi” kavramı açıklanacak ve Feyerabend’in bilgiye dair görüşleri, Feyerabend’in bilgi sosyolojisi anlayışı çerçevesinde incelenecektir. Ayrıca, çalışmaya ek olarak Feyerabend’in “ÖZGÜR BİR TOPLUMDA BİLİM” yapıtı kapsamında Feyerabend’in “bilim anlayışı” da incelenecektir. Feyerabend’in bilimin aslında standartları olmadığı, ilkelerin durumdan duruma değişebilirliği, bir bilim dalındaki ilke ve standartların her bilim dalına uymayacağı gibi görüşleri açıklanmaya çalışılacaktır. Kısacası Feyerabend’in tek bir bilim ve standartları savına yönelik eleştirileri ele alınacaktır. Akılsalcılığın bilimde oynadığı rolden, pratiklerin birbirleriyle etkileşimine, akıl ile varlığın ilişkisi ve bilimde de farklı paradigmaların oluşuna kadar birçok konu ve çoğulculuğa değinen Feyerabend’in bilimlerin birbirleri ile ilişkisi üzerine görüşlerine de yer verilecektir.