SÜREÇ FELSEFESİNDE ‘İRADE’ KAVRAMININ TEMELLENDİRLİŞİ

Abstract

Süreç felsefesinde irade kavramı en önemli kavramlardan biridir. İrade, insanaklının beraberinde iş gördüğü, ancak yeri geldiğinde başlı başına belirleyiciolan bir yetidir de. Antik Yunandan günümüze kadarki felsefe insanın en önemliözelliğinin iradi varlık olmasına bağlayarak, insanın varoluşun bir değer ve anlam kazanmasının iradesiyle mümkün olduğuna dikkat çekmiştir. Süreç felsefesiinsanı bir yetkinlik kazanmaya ve kemale doğru ilerleyen bir süreç/süreç içindevarlık olarak görmektedir. İnsanın özgür varlık olmasını sağlayan en önemli yetiiradedir. Süreç felsefesi, iradenin insanlığı ontolojik açıdan oldukça önemli krizlereyol açmış olduğuna dikkat çekmektedir. İşte süreç felsefesi irade kavramına dikkatçekmekle birlikte bu meselenin nasıl aşılabileceğine ilişkin değerli noktalara temasetmektedir. Çalışmamızda süreç felsefesinin bu bağlamda irade kavramına verdiğiönemi ortaya koymakla birlikte iradenin temellendiği noktaları nasıl belirlemekteolduğunu araştırmaya çalışacağız.In the process philosophy, the concept will is one of the most important concepts.Will is an authority that works with the human mind but also decisive when it appears by itself. Ancient Greek philosophy attaches the most important characteristicof human beings to being a pious existence, accordingly, it is possible for human beings to have a value and meaning with the will of man. Process philosophy seesthe human being as an entity in a process / process that proceeds toward gainingcompetence and maturity. The most important power that enables man to be a freebeing is the will-power. The process philosophy points out that the human intellecthas given rise to very important crises from the ontological point of view. Here,while drawing attention to the concept of process philosophy of will, it is invaluableto address how this problem can be overcome. In this study, it is aimed to revealhow the process philosophy approaches to the notion of will in this context, andhow to determine the points on which it is based.