Dikkat Çekme Bağlamında Kur’an Sûrelerinin Başlangıç İfadeleri

Abstract

Din eğitimi biliminin en önemli kaynağı Kur’an’da da dikkat çekmeye yönelik ilkeler bulmak mümkündür. Kur’an’da dikkat çekmeyle ilgili ilke ve uygulamaların bulunduğu yerlerden biri, sûre başlangıç ifadeleridir. Alanyazın incelendiğinde, Kur’an’ın sûre başlangıç ifadelerini dikkat çekme bağlamında ele alan bilimsel bir çalışmaya rastlanılmamıştır. Bu çalışma, Kur’an’ın sûre başlangıç ifadelerinden, öğrenmenin ilk adımını oluşturan dikkat çekme ile ilgili günümüz din eğitimi faaliyetlerinde kullanılabilecek ilkeleri ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Bu kapsamda Kur’an’ın sûre başlangıçları incelenmiş ve konu ile ilgili literatür taraması yapılmıştır. Dahası konuyla ilgili klasik ve güncel çalışmalar incelenmiştir. Sûre başlangıç ifadelerinin; hamd ve övgü, hurûf-ı mukattaa, nîda, ihbari cümle (haber verme), yemin, şart, emir, soru ve azarlama ihitva ettikleri görülmüştür. Bu sûre başlangıç ifadelerinin ortak noktası, muhatabın ilgisini ve merakını uyaran dikkat çekme uygulamalarını ihtiva etmeleridir. Netice olarak öğrenme öğretme süreci dikkat çekme etkinlikleriyle ilgili olarak elde edilebilecek ilkeler şu şekilde sıralanabilir: Konu ile ilgili olması, muhatabın ilgi ve ihtiyacını gözetmesi, farklı kazanım düzeyini ihtiva etmesi ve mümkün oldukça farklılık içermesi.