Bazı Mimarî Yapılar ve Tamamlayıcı Öğelerin 16. Yüzyıl Osmanlı Şiirine Yansımaları

Abstract

Osmanlı medeniyetinde gerek edebiyat gerekse mimârî gibi sanatsal pek çok alanda eserler ortaya konulmuştur. İkisinde de İslam medeniyetine ait inanç ve kültür değerlerini ön plana çıkaran çeşitli semboller dikkat çekmektedir. Öyle ki İslam medeniyetine bakıldığında bu sembollerin bir parçası olan mimârî öğelerin çoğu, tesadüfe imkân verilmeden İslâm temelli çeşitli anlam katmanlarına haiz kılınmıştır. Bu çalışmada Osmanlı medeniyetinin sanatsal anlamda en çok uğraş verdiği alanlardan birinin de mimârî olduğundan yola çıkılarak, bu sanatın başka bir sanat dalı olan edebiyatla nasıl bir ilişki içerisinde olduğu ortaya konulmuştur. Osmanlı medeniyetinin mimârî anlamda kendini gösterdiği ve sembolik yapılar ortaya koyduğu 16. yüzyılın Osmanlı şiiri temel alınmış, câmi‘/mescit mimârîsi ve tamamlayıcı öğeler, bir de diğer mimârî yapılar olmak üzere iki genel başlık altında konu incelenmiştir.In Ottoman civilization, artifacts have been created in many artistic fields such as literature and architect. Various symbols that highlight the beliefs and cultural values of Islamic civilization in both draw attention. So much so that when looking at Islamic civilization, most of the architectural elements that are part of these symbols have various layers of Islam-based meanings without coincidence. In this study, starting from the fact that one of the areas in which the Ottoman civilization is engaged in the artistic sense is also architectural, it is revealed how this art is related to literature, another branch of art. The Ottoman poetry of the 16th century, where the Ottoman civilization manifested itself in architectural sense and laid out symbolic structures, was based on two general titles, namely mosque / masjid architect and complementary elements, and other architectural structures.