Halifelik kurumu ekseninde Osmanlı'da siyasi ve dini otorite

Abstract

İslam tarihi boyunca halifelik bir yönetim tarzı olarak benimsendiğinden, İslam devletleri tarafından hem dini hem de siyasi bir yetki olarak kullanılmıştır. Bu miras İslam Peygamberi ve Hulefa-i Raşidin dönemlerinden kalmıştır. Çünkü, onlar barış zamanında hem dini lider hem de siyasi lider, savaş zamanında da başkomutan görevlerini üstleniyorlardı. Emevi ve Abbasi dönemlerinde saltanata dönüşen hilafet makamı Memlükler döneminde sembolik bir görüntü sergilemiştir. Osmanlı Devleti'nde hilafet makamının Memlükler'den alınması idari ve siyasi açısından bir dönüm noktasıdır. Halifeliğin alınmasından sonra Osmanlı İmparatorluğu'nda yönetim anlayışı ve siyasi iktidara meşruiyet sağlayan kavramlar önemli bir değişime uğramıştır. Böylece halifelik kurumu, Osmanlı'da dini ve siyasi otoriteyi önemli ölçüde etkilemiştir. Hukuk sistemi büyük ölçüde İslam Hukuku temeline dayanan Osmanlı'da hilafet ile birlikte siyasi iktidarın meşruiyet zemini daha da güçlendirilmiştir.