Bazı fakültatif buğday genotiplerinin farklı çevrelere tepkileri

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı fakültatif gelişme tabiatına sahip ekmeklik buğdaygenotiplerin farklı çevrelerde verim ve kalite özelliklerin belirlenmesidir.Materyal ve Yöntem: Bu araştırma, 2014-2015 yetiştirme sezonunda yağışa dayalışartlarda 25 ekmeklik buğday genotipi (20 ileri hat ve 5 standart çeşit) ile Diyarbakırve Muş lokasyonlarında Tesadüf Blokları Deneme Desenine göre 3 tekrarlamalıolarak yürütülmüştür. Araştırmada çeşit ve hatların tane verimi ile bazı kalite (bintane ağırlığı, hektolitre ağırlığı, protein oranı, zeleny sedimantasyon ve yaş gluten)özellikleri incelenmiştir.Araştırma Bulguları: Birleştirilmiş varyans analizinde, genotip, çevre ve bunlarınetkileşim (genotip × çevre) etkileri, incelenen özelliklerden bin tane ve hektolitreağırlığı hariç diğer tüm özellikler için oldukça anlamlıydı. Ancak genotip-çevreetkileşiminin etkisi incelenen tüm parametreler açısından genotip ve çevreye göredaha küçük boyuttaydı. Diyarbakır lokasyonu incelenen kalite parametreleri için öneçıkarken, Muş lokasyonu tane verimi yönünde öne çıkmıştır.Sonuç: Çalışmada, G17 genotipi her iki test ortamında da en yüksek tane veriminesahipti ve verim açısından en kararlıydı. G11 ve G21 genotipleri kalite parametreleriaçısından ön plana çıkmıştır. Bu genotiplerin gelecekteki ıslah çalışmalarındaebeveyn olarak kullanılabileceği belirlenmiştir.

Objective: The objective of this study was to determine the yield and quality characteristics of bread wheat genotypes with facultative development nature in different environments. Material and Method: In this study, 25 facultative bread wheat genotypes were evaluated under rain fed conditions in Diyarbakır and Muş, in 2014-2015 growing season. Experiments were conducted in randomized complete-block design with three replications. In the study, grain yield and some quality (thousand kernel and hectoliter weight, protein content, zeleny sedimentation and wet gluten) properties were investigated. Results: In the combined variance analysis, genotype, environment and genotype × environment interaction were found to be highly significant for all other features except for one thousand and hectolitre weight. However, the effect of genotypeenvironment interaction was less significant than the genotype and environment for the parameters studied. While Diyarbakır location stands out for the quality parameters examined, Muş location stands out only in the direction of grain yield. Conclusion: G17 genotype had the highest grain yield in both environments and showed a stable condition for yield. G11 and G21 genotypes were found superior for quality parameters. It has been determined that these genotypes can be used as a parent in future breeding studies.