Bazı Aromatik Bitkilerden Elde Edilen Uçucu Yağların Biyoherbisit Potansiyellerinin Belirlenmesi

Abstract

Lamiaceae familyasının üyelerinin çoğu endemik olup, tıbbi ve aromatik özelliklere sahip oldukları bilinmektedir. Aromatik özelliklerinden dolayı birçok alanda kullanılan bu familyanın üyelerinin son zamanlarda biyopestisit özellikleri üzerinde durulmaktadır. Bu çalışmada, söz konusu familyaya ait Satureja hortensis, Melissa officinalis ve Ocimum basilicum türlerinden elde edilen uçucu yağların biyopestisit potansiyelleri belirlenmeye çalışıldı. Elde edilen uçucu yağların Hordeum vulgare L., Triticum aestivum ve Amaranthus retroflexus tohumlarının çimlenme oranlarına etkileri, total genom üzerine neden oldukları değişimleri ve protein profillerine etkileri araştırıldı. RAPD-PCR tekniği ile genomik değişiklikler ölçülürken SDS-PAGE yöntemi ile protein profilleri belirlendi. Satureja hortensis uçucu yağlarının uygulandığı Hordeum vulgare tohumlarının 0,132 µl/ml dozunda GTS oranı % 46,16 olarak ölçülürken aynı yağların Amaranthus retroflexus tohumlarının protein profilini %75 oranında değiştirdiği gözlendi. Melisa offisinalis’in uygulandığı Triticum aestivum, Hordeum vulgare L. ve Amaranthus retroflexus L. tohumlarında ise 0,264 µl/ml dozunda çimlenme oranlarında optimum inhibisyon tesbit edildi. En düşük GTS oranı Amaranthus retroflexus L. tohumlarında %14,82 olarak belirlendi. Ocimum basilicum esansiyal yağlarının uygulandığı Triticum aestivum tohumlarının kontrol örneklerinde bant sayısı 84 olarak belirlenirken bu sayı Amaranthus retroflexus L. tohumlarında 42 olarak belirlendi. En düşük GTS oranı ile (%33,34) protein profillerindeki en yüksek polimorfizm oranı (%125) Amaranthus retroflexus L. tohumlarının 0,264 µl/ml dozunda gözlendi.