Doğru Haber Alma Hakkı ve Sosyal Medya Dezenformasyonunu Doğruluk Payı ve Yalansavar ile Tartışmak

Abstract

Bugünlerde sosyal medyanın önemli bir dezenformasyon mecrası olduğu tartışılmaktadır. Sosyal medya üzerinden dolaşıma sokulan sahte, doğru olmayan ya da doğruluğu teyit edilmemiş içerikler, bir haber/bilgi alma platformu da haline gelen sosyal medyayı doğru haber alma-verme tartışmalarının ortasında bırakmaktadır. “Fact-checking” yani “doğruluk kontrolü” de bugün dezenformasyon bağlamında önemli ve gerekli bir pratik olarak öne çıkmakta, özellikle Avrupa’da fact-checking organizasyonlarının sayısı her geçen gün artmaktadır. İlgili organizasyonlar haber, içerik ve beyanların doğruluğunu ölçerek, tartışarak doğruluk kontrolü gerçekleştirmektedir. Bu noktada içerik, haber yanlışlama platformlarının da geliştiğini belirtmek gerekmektedir. Türkiye’de ise Doğruluk Payı ve Yalansavar gibi oluşumlar doğruluk kontrolü bağlamında dikkat çekmektedir. Bu çalışmada da doğru haber alma hakkı noktasında Doğruluk Payı ve Yalansavar adlı oluşumlar incelecek, doğruluk kontrolünün nasıl yapıldığı ele alınacaktır. Çalışmada ayrıca sosyal medya dezenformasyonunu ölçmeyi amaçlayan alan araştırması da gerçekleştirilecektir.

It is being argued that social media is a major disinformation platform nowadays. Fake, inaccurate or unconfirmed contents that has been circulated through social media include the social media in discussions of taking and giving accurate news, which becomes a news/information receiving platform. “Fact-checking”, that is, “accuracy control”, is now an important and necessary practice in the context of disinformation, and the number of fact-checking organizations in Europe are increasing day by day. These organizations perform accuracy control by measuring and disputing the accuracy of news, contents and declarations. At this point, it is necessary to mention that platforms of content and news falsification have also developed. In Turkey, the formations such as Doğruluk Payı and Yalansavar draw attention in the context of accuracy control. In this study, Doğruluk Payı and Yalansavar will be examined as part of right to receive the accurate news, and how the accuracy control is done will be discussed. The study will also carry out a field study to measure the social media disinformation.