Fen bilgisi öğretmenlerinin küresel ısınmaya ilişkin bilgilerinin, tutumlarının ve çevresel davranışlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, Fen Bilgisi öğretmenlerinin küresel ısınmaya ilişkin tutum, bilgi ve çevresel davranış düzeyleri ile bunların çeşitli değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığı, ayrıca öğretmenlerin küresel ısınmaya ilişkin tutum, bilgi ve çevresel davranış düzeyleri arasındaki ilişkinin araştırılması amaçlanmıştır. Bu amaca uygun olarak araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Çalışma grubunu, basit tesadüfî örnekleme yöntemiyle belirlenen 201 fen bilgisi öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmadaki verilerin elde edilmesinde 'Kişisel bilgi formu', "Küresel Isınma Bilgi Ölçeği", "Küresel Isınma Tutum Ölçeği" ve "Çevre Dostu Davranış Ölçeği" kullanılmıştır. Öğretmenlerin küresel ısınma konusuna ilişkin bilgi ve tutumları ayrıca çevresel davranış düzeyleri; cinsiyetlerine, mesleki tecrübelerine, küresel ısınmayı durdurmak için kimin daha fazla şey yapması gerektiği hakkında görüşlerine, küresel ısınmanın onları ne kadar endişelendirdiğine, küresel ısınmanın dünyayı ne kadar sürede etkileyeceği düşüncelerine, küresel ısınmayı engellemek için yaşamlarında kısıtlama yapmaya gönüllü olup olmamalarına, günlük hayatta küresel ısınma ve çevre sorunları ile ilgili gelişmeleri takip etme sıklıklarına ve öğrencilerine çevre sorunları ile ilgili proje yaptırıp yaptırmamalarına göre değerlendirilmiştir. Elde edilen verilerin analizinde bağımsız örneklemler için t-testi ve tek yönlü varyans analizi (One Way ANOVA) kullanılmıştır. Araştırma sonunda fen bilgisi öğretmenlerinin küresel ısınmaya yönelik bilgi ve tutum düzeylerinin ve çevresel davranış düzeyleri ortalamalarının yüksek olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca öğretmenlerin küresel ısınma konusuna ilişkin bilgi ve tutumlarının ayrıca çevresel davranış düzeylerinin araştırılan bağımsız değişkenlere göre anlamlı olarak farklılaştığı belirlenmiştir. Dahası çalışmada, öğretmenlerin küresel ısınmaya ilişkin bilgileri ile küresel ısınmaya yönelik tutumları arasında orta düzeyde, küresel ısınmaya yönelik tutumları ile çevresel davranışları arasında kuvvetli düzeyde, küresel ısınmaya ilişkin bilgileri ile çevresel davranışları arasında orta düzeyde ve pozitif yönde anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Çalışmada elde edilen sonuçlar doğrultusunda önerilerde bulunulmuştur.This study aims to examine science teachers' levels of attitude, knowledge, and environmental behavior regarding global warming, whether these levels differ according to various variables, and also to investigate the relationships among their attitudes, knowledge, and environmental behavior related to global warming. In line with this aim, the relational survey model, one of the quantitative research methods, was employed. The study group consisted of 201 science teachers selected through a simple random sampling method. In the data collection process, a "Personal Information Form," the "Global Warming Knowledge Scale," the "Global Warming Attitude Scale," and the "Environmentally Friendly Behavior Scale" were used. Teachers' knowledge and attitudes toward global warming, as well as their levels of environmental behavior, were evaluated based on variables such as gender, professional experience, opinions on who should take more responsibility in combating global warming, the degree of concern they feel about global warming, their thoughts on how soon global warming will affect the world, their willingness to make personal lifestyle changes to prevent it, how frequently they follow developments related to global warming and environmental issues in daily life, and whether they assign environmental projects to their students. In the analysis of the data, an independent samples t-test and one-way analysis of variance (ANOVA) were applied. As a result of the study, it was found that science teachers had high levels of knowledge and attitudes toward global warming, as well as high average levels of environmental behavior. Furthermore, it was determined that their knowledge and attitudes regarding global warming, along with their environmental behavior levels, significantly differed according to the independent variables examined in the study. In addition, the study revealed a moderate and positive correlation between teachers' knowledge about global warming and their attitudes toward it, a strong and positive correlation between their attitudes toward global warming and their environmental behaviors, and a moderate and positive correlation between their knowledge and environmental behaviors. Based on the findings, several recommendations were proposed.