Latîfî Tezkiresine Göre Sultan Şairlerin Özellikleri

Abstract

Tezkireler, şairlerin biyografilerinin anlatıldığı, edebî yönlerinin belirtildiği ve şiirlerinden örneklerin verildiği eserlerdir. Latîfî de XVI. yüzyılda kaleme aldığı eserini Kanuni Sultan Süleyman’a sunmuştur. XVI. yüzyıl Osmanlı Devleti’nin gelişimini tamamladığı, en büyük sınırlara ulaştığı bir zamanı teşkil eder. Dolayısıyla sınırları genişleyen, ekonomik ve siyasi üstünlüğü elinde tutan bir devletin sanatını ne yönde geliştirdiğinin delillerini örnekleri ile barındıran tezkireler oldukça mühimdir. Devletin büyüklüğü ile edebiyatının orantılı bir şekilde yükselişe geçip geçmediğini gösteren bu eserler edebiyat tarihimiz açısından başvuru kaynaklarıdır. Makalede; Rıdvan Canım tarafından doktora tezi olarak çalışılan metin esas alınmıştır. Bu nüshada toplam 334 şair yer alır. Bu şairler arasında II. Murad itibariyle Kanuni Sultan Süleyman’a kadar sultan ve şehzâde şairlerden de bahseder. Çalışmada sultan ve şehzâde şairlere yer verilen bölümler ele alınmış ve Latîfî’nin onları nasıl değerlendirdiği, hangi yönlerini öne çıkardığı üzerinde tartışılmıştır. Yaşadığı dönemde yeterince itibar göremediğinden yakınan Latîfî’nin sultan şairlere nasıl bir bakış açısı sergilediğini tespit etmek çalışmanın esasını oluşturmuştur.