Gıda kaynaklı zehirlenmelerin sosyo-demografik açıdan incelenmesi: Hakkâri, Konya ve Muş örnekleri

Abstract

Toplumun büyük kesimini etkileyen, önemli oranda ekonomik kayıplar yaşatan ve bireylerin yaşam kalitesi üzerinde olumsuz etkileri olan gıda kaynaklı hastalıklar önemli bir halk sağlığı sorunu olarak değerlendirilmektedir. Türkiye'de gıda zehirlenmesi alanında literatür çalışmalarının sınırlı sayıda olması sebebiyle yapılan bu çalışmada 2010-2020 yılları arasında, Hakkâri (n=337) Konya (n=860) ve Muş (n=629) illerinde yaşayan kişilerde görülen gıda zehirlenmesi vakalarının sosyo-demografik açıdan değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Veriler hasta kayıt sistemleri üzerinden geriye dönük tarama yoluyla elde edilmiştir. Sosyo-demografik faktörler (cinsiyet ve yaş) ile illerin yatış protokolüyle zehirlenme türü ilişkisi, cinsiyete göre zehirlenme türü ilişkisi, cinsiyete göre yatış protokolü ilişkisi ve illere göre zehirlenme yaşı ilişkisi karşılaştırılmıştır. Konya ilinden alınan vaka verilerine göre zehirlenme türü ile iller arasındaki ilişki anlamlı bulunmuştur (P<0.05). Elimizdeki verilere göre, Konya en çok gıda zehirlenmesinin görüldüğü ildir. İllere göre zehirlenme yaşı arasındaki ilişki anlamlı bulunmuştur (P<0.05). Bu çalışma, 2010-2020 yılları arasındaki verilere göre en çok gıda zehirlenmesi görülen yaş grubunun 10-19 yaş arası olduğunu göstermiştir.

Food-borne diseases are considered as an important public health problem that affect a large part of the society and cause significant economic losses and negative effects on the quality of life of individuals. There are limited studies covering foodborne illnesses in Turkey. This study aims to evaluate the food foodborne illnesses on people living in Hakkâri (n = 337) Konya (n = 860) and Muş (n = 629) provinces socio-demographically. The data were obtained through retrospective scanning through patient registration systems. The relationship between socio-demographic factors by gender and the age wıth foodborne ilnesses were compared for provinces. According to the case data obtained from the province of Konya, the relationship between foodborne ilnesses and the provinces is statistically significant (P<0.05). According to the data we have, Konya is the province with the highest number of foodborne illnesses. The relationship between the age and foodborne illnesses by provinces gave a significant response. (P<0.05). This study showed that the age group with the most foodborne illnesses was between the ages of 10-19 between 2010 and 2020.