İbni Haldun'un Devlet Anlayişi Çerçevesinde "Refah Devleti” ve "İktisadi Kalkinma” Düşüncesi

Abstract

In Ibn Khaldun's thought system the phenomenon of asabiyyah is the driving force for communities to build a state. Ibn Khaldun does not think the state as an economic decision-making mechanism. The state should provide safe and fair environment for executing the economic activity. The state protects civil society from external and internal dangers, and takes the authority from a strong military organization. The state provides a protection for a fair, rights and freedoms as a political authority and this protection is the determinant of economics welfare. As the state developes, and increases economic prosperity, the community has a comfort in the economic terms. The state must manage to this process well, must avoid wastage. Otherwise, collapse of the state is inevitable afterwards the weaking of the state.The process of economic development creates a welfare society with integrating all cases socio-economic and cultural. One of the most important elements feeding economic development process is values in the community. Especially in the period of which provided economic welfare and planned economic development moral values of society should not be ignored. Carrying out economic activity and protection of the moral values of society are important. If these values ara not taken into account, economic development plans which are lack of social aspects will appear. Keywords: Ibn Khaldun, Muqaddimah, Asabbiyyah, State, Economic Development, Labor. Jel Classifications: B10, B31, N00, O10

İbni Haldun’un düşünce sisteminde asabiyyet olgusu toplumların bir devlet kurmasının itici gücüdür. İbni Haldun devleti iktisadi hayatta karar alıcı bir mekanizma olarak görmez. Devlet iktisadi faaliyetlerin yürütülmesi için güvenli ve adaletli bir ortamın oluşturulmasını sağlamalıdır. Devlet, toplumu iç ve dış tehlikelerden korur ve otoritesini güçlü bir askeri örgütlenmeden alır. Devletin siyasi otorite olarak sağlayacağı adil, hak ve özgürlüklerin korunduğu ortam iktisadi refahın belirleyicisidir. Devletin geliştiği ve iktisadi açıdan refahın arttığı dönemde toplumda iktisadi açıdan bir rahatlık oluşur. Bu süreci devlet iyi yönetmelidir, israftan kaçınmalıdır. Aksi halde devletin zayıflaması sonrasında çöküşü ve yıkılışı kaçınılmaz olur. İktisadi kalkınma süreci, sosyoekonomik ve kültürel tüm olguları bütünleştirerek bir refah toplumu oluşturur. İktisadi kalkınma sürecini besleyen önemli unsurlardan bir tanesi, toplumdaki değerlerdir. İktisadi refah artışının sağlandığı, kalkınmanın planlandığı dönemlerde toplumun ahlaki değerleri göz ardı edilmemesi gerekmektedir. Ahlaki değerlerin korunarak iktisadi faaliyetlerin yürütülmesi önemlidir. Bu değerler dikkate alınmazsa, sosyal yönü eksik iktisadi kalkınma planları ortaya çıkar. Anahtar Kelimeler: İbni Haldun, Mukaddime, Asabiyyet, Devlet, İktisadi Kalkınma, Emek.JEL Sınıflandırılması: B10, B31, N00, O10