İslam düşüncesinde bir tartışma metodolojisi olarak Cedel

Abstract

Hiç kuşkusuz “cedel metodolojisi”, İslAm bilgin ve düşünürlerine bunlar içerisinde özellikle de kelAmcılara, kendi görüş ve düşüncelerini savunma veya karşıtlarının düşüncelerini ve iddialarını bastırma konusunda büyük bir açılım ve kolaylık sağlamıştır. İslAm kelAmcılarına, benimsemiş ya da kabul etmiş oldukları dinsel ve felsefî birtakım görüş ve yaklaşımlarını temellendirebilme veya gerekçelendirebilme konusunda çok önemli fırsatlar ve imkAnlar sağlayan cedel metodolo jisi, damgasını vurmuş olduğu dönemle sınırlı kalmamış; tam tersine, bugün bile dinsel görüş ve yaklaşımlarını değişik kategorilerde ifAde etmek isteyen kimselere, hAli hazırda bir tartışma yön temi olarak hizmet etmeye devam etmektedir. İşte bu çalışma, özellikle de Ortaçağ İslAm Ke lAmı’nda kelAmcılar ve filozoflarca benimsenen ve kullanılan cedel metodolojisinin temel yapısını ve argümanlarını tanıtmak suretiyle, İslAm araştırmacılarının bugün karşı karşıya kaldığı yön tem(sizlik) sorununa da bir anlamda ışık tutmayı amaçlamaktadır.

Undoubtedly, -dialectic methodology-, which has came into existence from the internal dyna- mics of Islamic thought, contrary to the common assumption, has provided Islamic scholars and thinkers especially the Islamic theologians with great openings and facilities to understand and interpret Islamic texts. Thus, -jadal methodology-, which provides Islamic theologians with very significant opportunities and facilities in the course of the development of Islamic thought to establish firmly or reason some religious and philosophical thoughts and approaches they have accepted or have adopted. In other words, they have benefited today to a large extent from the methodology under some particular conditions in understanding and interpreting the religious Nasses even in the modern period. This study aims to cover the topic of -dialectic methodology- trying to clarify in a sense the methodological problem Islamic researchers have currently encountered by introducing the methodology used in the Middle Ages and further the basic arguments and grounds of this methodological approach.