Eleştiren ve Eleştirilen Bir Sahabî Olarak Hz. Aişe

Abstract

Allah Rasûlü’nün verdiği eğitim ve öğretim sayesinde sahabe arasında eleştirel zihniyetin hayli canlı olduğu herkesin malumlarıdır. Bu zihniyetin en önde gelen siması hiç şüphesiz Hz. Âişe annemizdir. O, keskin zekası ve muhakemesi, sahip olduğu öğrenme iştiyakı, gerçeği öğrenebilme adına yapmış olduğu sorma ve sorgulama yeteneği ile daha Hz. Peygamber zamanında bu sahada temayüz etmiştir. Tebliğimizde “istidrâk” kavramının kapsamı, sorulan soruya cevap verme, bir hususu idrak etmeye çalışma, itiraz etme, düzeltme, açıklama yapma ve nihayet eleştirme olmak üzere oldukça geniş tutulacaktır. Konuyu, vereceğimiz çeşitli örneklerle şu dört başlık altında inceleyeceğiz: Hz. Peygamber’in, Hz. Âişe’ye Yönelttiği İstidrâkler, Sahabenin Hz. Âişe’ye Yönelttiği İstidrâkler, Kadîm Alimlerin Hz. Âişe’ye Yönelttiği İstidrâkler, Çağdaş Alimlerin Hz. Âişe’ye Yönelttiği İstidrâkler.

Thanks to the education and training given by the Prophet, it is known by everybody that the critical mindset is very lively among the Companions. Hz. Aisha is undoubtedly the most prominent figure of this mentality. With her sharp intelligence and judgment, her desire to learn, and her ability to ask and question the truth, she stood out in the time of the Prophet.We will examine the subject with the various examples we will give, under the following four headings: Istidraks that the Prophet directed to Hz. Aisha, Istidraqs directed by the Companions to Hz. Aisha, Istidraks directed to Hz. Aisha by the Ancient Scholars, Istidraqs directed by Contemporary Scholars to Hz. Aisha.