Yapı Kabuklarında Biyomimetik Termoregülasyon

Abstract

Yapılı çevrelerdeki enerji tüketiminin büyük bir oranını iklimlendirme sistemleri oluşturmaktadır. Bu nedenle yapı kabuğunun “enerji etkin tasarım” kararları ile elde edilmesi önemlidir. Yapıların kullandığı enerjinin çoğunluğunu oluşturan ısıtma ve soğutma giderleri, iç ortam sıcaklığının, dış ortam sıcaklığının değişmesinden etkilenmeden belirli ve dar bir aralıkta tutulması olarak tanımlanabilecek “termoregülasyon” ile azaltılabilir. Doğa pek çok konuda olduğu gibi termoregülasyon konusunda da mimarlara geniş bir “veri bankası” sunmaktadır. Doğadaki organizmaların milyarlarca yıl boyunca zorlu koşullarda hayatta kalmak için geliştirdikleri fizyolojik, morfolojik ve davranışsal adaptasyon fikirlerinin mimariye aktarılması fikri bu araştırmanın çıkış noktası olmuştur. Makalede doğadaki organizmaların geliştirdiği termoregülasyon yöntemlerinin yapı kabuklarının termoregülasyonunu sağlamak amacıyla uygulanabilirliği araştırılmış ve tasarımcılara geleneksel tasarım yöntemlerinin dışında yeni bakış açıları kazandırmak hedeflenmiştir. Bu doğrultuda öncelikle doğadaki ısı transfer şekilleri ve organizmaların termoregülasyon sağlama yöntemleri araştırılmıştır. Daha sonra doğadaki canlıların termoregülasyon yöntemlerini taklit ederek tasarlanan mimari yapı kabukları değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonucunda, doğadaki canlıların geliştirdiği termoregülasyon yöntemlerinin mimari tasarıma uygulanması ile başarılı sonuçlar alınabileceği, bu sonuçların ancak disiplinler arası çalışmalar ile mümkün olabileceği ve tasarımcıların karşılaştığı termoregülasyon sorunlarına doğanın yenilikçi çözümler önerebileceği görülmüştür.